Mondulkiri

DE TIJGER HERINTRODUCEREN IN DE OOSTELIJKE VLAKTES VAN CAMBODJA

Het verhaal van een verval

Als we afgaan op de meest recente schattingen, zouden er nog maar 3890 tijgers in het wild leven op onze planeet. In de Mekongregio zouden er minder dan 220 te vinden zijn. Op een eeuw tijd heeft de tijger 93% van zijn oorspronkelijk territorium verloren. Dat werd vernietigd om plaats te maken voor landbouw, bosexploitatie en de aanleg van allerlei infrastructuren zoals mijnen, wegen en fabrieken. Vernieuwende en efficiënte maatregelen, gericht op het behoud en het herstel van de natuurlijke habitat van de tijger, zijn meer dan ooit noodzakelijk om de meest iconische diersoort van Azië te beschermen.

Vroeger waren de droge bossen van de oostelijke vlaktes van Cambodja en de tropische bossen van de Cardamombergketen vermaard voor hun rijke biodiversiteit en vooral voor hun aanzienlijke populatie aan wilde tijgers. Maar in de jaren ’90, na decennia van sociale problemen en onzekerheden, waardoor er steeds meer aan stroperij werd gedaan en waarbij grote stukken bos sneuvelden, kende de tijgerpopulatie in Cambodja een dramatische terugval. Zo dramatisch dat er vandaag geen wilde tijgers meer te vinden zijn in Cambodja. De laatste werd er gesignaleerd in het jaar 2007.

De terugkeer van de tijger in Cambodja

Sinds 2016 heeft WWF zich de missie opgelegd dit prachtige roofdier terug voet aan de grond te geven in de oostelijke vlaktes van Cambodja, via het project ‘Mondulkiri’. Dit project is geïnspireerd op gelijkaardige acties die met succes werden gevoerd in India, zoals in het natuurreservaat van Panna, waar de laatste tijgers verdwenen in 2006. Dankzij een doeltreffend herintroductieproject leven er in het Indische reservaat nu een dertigtal tijgers.

De Oostelijke vlaktes van de Grote Mekong strekken zich uit over een oppervlakte van meer dan 30 000 km2 en bevatten vijf beschermde sites: één in Vietnam en vier in Cambodja. Daar richt het WWF zijn acties op, meer bepaald in de bossen van de provincie Mondulkiri.

De uitgestrektheid van de droge bossen op de Oostelijke vlaktes van Cambodja en de overvloed aan prooidieren maken van deze zone de ideale plek om de tijger opnieuw te introduceren. Deze bossen zijn trouwens een toevluchtsoord voor tal van andere bedreigde diersoorten, zoals de Aziatische olifant, de banteng, de Aziatische buffel, de Maleise beer, de Siamese krokodil, het lierhert en ontelbaar vele vogelsoorten.

In de praktijk

Om het belang van dit project te verzekeren, hebben het WWF en de International Union for the Conservation of Nature (IUCN) in 2013 een voorafgaande haalbaarheidsstudie uitgevoerd, waarvan de conclusies aangeven dat de herintroductie van de tijger in de Oostelijke vlaktes van Cambodja mogelijk is, zowel op technisch, ecologisch als sociaal vlak, met als enige voorwaarde dat de populatie van de prooidieren moet blijven toenemen.

Om de wilde natuur op de Oostelijke vlaktes van Cambodja te beschermen en de toename van hoefdieren waarmee de tijger zich voedt te verzekeren, helpt WWF de Cambodjaanse regering om de wetten ter bescherming van de wilde dieren en de bossen toe te passen. WWF ondersteunt ook de patrouilles die stroperij en illegale ontbossing bestrijden en de wilde dieren beschermen. Tot slot financiert WWF de opleiding van rangers en investeert het in aangepast materiaal.

Parallel hiermee voert het WWF sensibiliseringscampagnes bij de plaatselijke bevolking zodat de inwoners al het fijne te weten komen over dit herintroductieproject. Want dat dit tot stand is kunnen komen, is vooral te danken aan hun steun en die van de autoriteiten. Zoals in vele streken in Azië, wordt de tijger ook in Mondulkiri beschouwd als een echt cultureel icoon. Meer dan 80% van de dorpelingen die leven in de omgeving van de beschermde natuurgebieden van de provincie staan achter de plannen om de tijger weer in te voeren.

De voorafgaande studie stelde voor om een basispopulatie in te voeren, samengesteld uit zes wijfjes en twee mannetjes afkomstig uit India of Nepal. De wilde tijgers van India en Nepal leven in een habitat dat gelijkt op de droge bossen van Oost-Cambodja. De te introduceren tijgers moeten idealiter jonge exemplaren zijn, die nog geen eigen territorium hebben. Een haalbaarheidsanalyse toont aan dat zo’n basispopulatie met 15% per jaar zou groeien. Dat zou moeten leiden tot een populatie van 25 tijgers na tien jaar.

De volgende stappen

Cambodja is één van de 13 ‘tijgerlanden’. Daarom speelt dit land een bepalende rol in het kader van het ambitieuze WWF-project ‘Tx2’, dat als doelstelling heeft het aantal wilde tijgers tegen 2022 te verdubbelen. Dankzij de gezamenlijke inspanningen van de Cambodjaanse regering en de plaatselijke organisaties, en dankzij de grensoverschrijdende samenwerking met Vietnam, kan Cambodja zich vandaag met trots één van de meest actieve ‘tijgerlanden’ noemen ter bescherming van het dier.

Als de efficiënte natuurbeschermingsmaatregelen toegepast worden, zal de introductie van de eerste tijgerpopulatie in de bossen van Mondulkiri in 2022 kunnen plaatsvinden. De terugkeer van de tijger in Cambodja zou een schitterende gelegenheid zijn om het ecotoerisme in de regio te ontwikkelen en zou een waar succes betekenen voor de bescherming van het leven in het wild.