Wilde kat

Belgen zijn dol op katten! Tal van gezinnen hebben een kat als huisdier. En toch weten maar weinig mensen dat België ook een wilde kat heeft, en dat die in de bossen in het zuiden van het land leeft. Zijn naam? De wilde kat (Felis silvestris silvestris).

De tijger uit onze bossen 

Het verspreidingsgebied van de wilde kat is de laatste eeuwen aanzienlijk afgenomen. Verschillende populaties in Europa zijn volledig geïsoleerd geraakt. In Wallonië is de soort niet langer bedreigd, maar in Brussel is ze helemaal verdwenen. In Vlaanderen worden enkel in de Voerstreek af en toe nog enkele individuen waargenomen.

De wilde kat voelt zich vooral thuis in de grote wouden van het zuiden van het land. De open ruimten in of aan de rand van het woud, zoals open plekken of weilanden, vormen een belangrijk jachtgebied. De wilde kat is daardoor een kensoort voor het herstel van wouden en bosranden, maar ook voor de verbindingen tussen bosgebieden.

Voornaamste bedreigingen

De grootste bedreigingen voor de wilde kat zijn van menselijke aard. Vaak zijn ze slachtoffer van het verkeer. Wegen kunnen ook populaties van elkaar afsnijden, wat tot het lokaal uitsterven van de soort kan leiden. Sommige habitats raakten geïsoleerd door verstedelijking of intensieve landbouw en kunnen daarom niet meer gebruikt worden door de wilde kat. Net als vele andere diersoorten wordt de wilde kat sterk gehinderd in zijn verspreiding en verplaatsing door menselijke activiteiten.

De huiskat komt voort uit de domesticatie van de Afrikaanse kat. De huiskat en de wilde kat kunnen naast elkaar leven in bepaalde bosgebieden. Wanneer ze zich met elkaar voortplanten ontstaan ‘hybride’ kittens. Onder de katten met alle fysieke kenmerken van een wilde kat, zouden in België naar schatting 15% hybride katten zijn. Een van de gevaren voor de wilde kat is dat het aandeel hybride katten dermate toeneemt dat de soort uiteindelijk verdwijnt, zoals is gebeurd in Schotland. De soort zou ook kunnen lijden onder ziektes die worden overgedragen door huiskatten.

Wat doet WWF?

Om soorten goed te kunnen beschermen, moeten we eerst en vooral beter begrijpen wat hun toestand is en met welke problemen ze te kampen hebben. Op dit ogenblik bestaat er weinig informatie over de wilde kat in België. Voor we beginnen met het herstellen van de habitats voor de wild kat, voeren we een onderzoek uit om te weten hoe en waar we de soort het best kunnen helpen. We bestuderen met name het type habitat waarin de wilde kat momenteel leeft en identificeren de obstakels die de verplaatsingen van de soort beperken. De resultaten worden gepubliceerd in juli 2019. Een andere studie tracht de relaties tussen de wilde kat en zijn gedomesticeerde tegenhanger in kaart te brengen. Hiervoor hebben we een genetische studie aangevat over de katten die in onze wouden leven. Deze studie wordt afgerond in het najaar van 2019.

Eens de obstakels geïdentificeerd zijn, kunnen er bosverbindingen aangelegd worden om de verschillende habitats van de wilde kat met elkaar te verbinden. Zo creëren we een natuurlijk netwerk waarbinnen de dieren zich vrij kunnen bewegen.