Korhoen

Het korhoen is een iconische hoendervogel uit de Hoge Venen. Het staat bekend om zijn originele danspasjes tijdens de paringsdans. Jammer genoeg zijn tijdens de afgelopen decennia de hoenderpopulaties grotendeels verdwenen uit West-Europa.

Onze kleine Belgische haan 

Het verspreidingsgebied van het korhoen strekt zich uit van Engeland tot het Russische Verre Oosten. Deze vogels komen relatief vaak voor in Scandinavië en in de Alpen. Elders in Europa is de soort eerder zeldzaam en leven de populaties geïsoleerd van elkaar. Hoenders leven in regio’s met een rijke biodiversiteit. Door deze habitat te beschermen, kan men ook andere soorten beschermen, zoals libellen, vlinders en planten. Dit is dus wat men een ‘paraplusoort’ noemt.

Wat zijn de voornaamste bedreigingen?

Al meerdere decennia lang kennen de korhoenpopulaties om verschillende redenen een sterke achteruitgang in België. De voornaamste reden is de degradatie van zijn habitat. Het korhoen heeft open ruimtes zoals venen en heide nodig die rijk zijn aan biodiversiteit. Helaas zijn deze verdwenen of ernstig aangetast door afwatering, vervuiling (stikstof), naaldboomaanplantingen en intensivering van de landbouw.

Sinds het begin van de jaren 2000 zijn er aanzienlijke inspanningen geleverd om het leefgebied van het korhoen te herstellen in de Hoge Venen, het bastion van de soort in België. De populatie was echter zo sterk afgenomen dat het onmogelijk was om haar op natuurlijke wijze te herstellen, ook al waren de levensomstandigheden verbeterd. Bovendien waren de populaties van de buurlanden te ver weg om de Belgische populatie op natuurlijke wijze te versterken. Daarom werd het tijd voor actie.

Wat doet WWF?

De populatie korhoenders in de Hoge Venen is de laatste in België en een van de laatste in Noordwest-Europa. Met amper 2 à 3 waargenomen vogels stond de soort begin 2017 op de rand van uitsterven. Snel reageren was dus de boodschap! Er werd dan ook snel een project uitgerold: de Belgische populatie versterken met vogels uit Zweden, waar de soort het heel goed doet.

Dit project staat onder toezicht van de Universiteit van Luik en het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen van België. WWF-België werkt mee door hulp en expertise te bieden, vooral tijdens de missies naar Zweden. Daarnaast verlenen Spadel en de Stichting Pairi Daiza financiële steun aan het project. In april 2017 en mei 2018 werden respectievelijk 10 en 18 korhoenders van Zweden naar België overgebracht en in de Hoge Venen vrijgelaten. Enkele exemplaren werden uitgerust met een zender. Dit laat onderzoekers toe om hun evolutie in de natuur op te volgen.

In 2019 kunnen we spreken van alvast 3 succesvolle reproducties waardoor er vandaag al veel jonge korhoenen rondvliegen. Naar schatting leven er 22 tot 29 exemplaren in de Hoge Venen. Er is nog veel werk, maar het lijkt erop dat we op de goede weg zijn om deze soort in België te redden.  

Tot 2022 zullen we de populatie in de Hoge Venen jaarlijks versterken met maximum 25 Zweedse korhoenders. We onderzoeken daarnaast ook de mogelijkheid om een kweekprogramma op te zetten in de Hoge Venen waarna we de dieren in het wild zullen vrijlaten. Zo zou de populatie kunnen uitbreiden. Op termijn wil het project een levensvatbare populatie van 80 tot 160 individuen verzekeren die de toekomst van de soort in ons land op lange termijn zou garanderen.